Milieuorganisaties, waaronder Plastic Soup Foundation, lokale gemeenschappen en juridische experts bundelen hun krachten om de omstreden fabriek, die gebruikmaakt van gefrackt aardgas uit de Verenigde Staten, tegen te houden. De zaak wordt ondersteund door nieuwe, alarmerende onderzoeken die aantonen dat de klimaat- en gezondheidseffecten van de fabriek zwaar zijn onderschat.
Gemeenschappen uit VS en Europa verenigen zich
De rechtszaak wordt aangespannen door een coalitie van NGO’s onder aanvoering van ClientEarth uit de UK, en lokale actiegroepen. Het is de vijfde juridische procedure tegen het 4 miljard euro kostende project, dat ondanks eerdere gerechtelijke uitspraken en een bouwstop in 2020, telkens nieuwe vergunningen heeft gekregen. Recent bezochten bewoners uit Amerikaanse frackinggebieden Antwerpen om hun ervaringen te delen en lokale politici te confronteren met de gevolgen van fracking voor de volksgezondheid.
Jodi Borello, een activiste uit Washington County (VS), woont op enkele honderden meters van zeven frackinglocaties. Tijdens haar bezoek aan België vertelde ze: “Mijn familie heeft jaren geleden onder de gevolgen van de olie- en gasindustrie. We hadden neusbloedingen, chemische brandwonden en medische behandelingen. Mijn boodschap aan Europese besluitvormers is: fracking schaadt mensen, veroorzaakt kanker en vernietigt onze leefomgeving.”
Klimaat- en gezondheidsimpact zwaar onderschat
Uit nieuwe, onafhankelijke rapporten blijkt dat de werkelijke klimaat- en gezondheidseffecten van Project One veel groter zijn dan door INEOS is voorgesteld. Volgens de officiële milieueffectrapportage van INEOS zou de fabriek jaarlijks 655.000 ton CO2 uitstoten – vergelijkbaar met het gehele land Eritrea. Een studie van Data Desk schat echter dat de totale uitstoot, inclusief de hele toeleveringsketen, oploopt tot 3,8 miljoen ton CO2 per jaar. Dat is vergelijkbaar met de jaarlijkse uitstoot van de Democratische Republiek Congo en bijna zes keer hoger dan INEOS zelf heeft berekend.
Daarnaast wijst een gezondheidsrapport uit dat de luchtvervuiling door de fabriek jaarlijks kan leiden tot 410 vroegtijdige sterfgevallen in de regio – meer dan het aantal permanente banen (300) dat INEOS belooft te creëren. Ook worden meer dan 100 nieuwe gevallen van astma bij kinderen en talrijke ziekenhuisopnames voor ademhalings- en hartklachten verwacht.
Juridische doorbraak: Indirecte gevolgen emissies in de schijnwerpers
De zaak krijgt extra gewicht door recente juridische uitspraken die bepalen dat indirecte uitstoot die niet op de fabrieksterreinen plaatsvindt, maar wel door het project wordt veroorzaakt (Scope 3-emissies) verplicht moeten worden meegenomen in milieueffectrapportages. Voor Project One gaat het om de uitstoot door fracking in de VS en de verbranding van plastic afval. Volgens Tatiana Luján, juriste bij ClientEarth, is dit een cruciaal moment: “We weten zeker dat we geen nieuwe plasticinfrastructuur nodig hebben. Toch buigen Europese autoriteiten zich achterover om deze fabriek mogelijk te maken. De gastoevoer is doordrenkt van onrecht en enorme uitstoot, terwijl de lokale impact voor België onvoldoende wordt belicht.”
Lokale bezorgdheid en internationale solidariteit
Inwoners van Antwerpen maken zich al jaren zorgen over de plasticvervuiling en gezondheidseffecten van de industrie in de haven. Kira van den Ende van Bond Beter Leefmilieu benadrukt: “We verwachten dat ministers de wet respecteren. Project One zet miljoenen tonnen schaliegas om in vaak wegwerpplastic, dat uiteindelijk in de natuur of verbrandingsovens terechtkomt. Dit veroorzaakt enorme schade aan klimaat en milieu, hoe groen de woorden van CEO’s ook klinken.”
De uitspraak in deze zaak kan, afhankelijk van de timing, de juridische basis voor de bouw of exploitatie van de fabriek wegnemen. De zaak markeert een belangrijk moment in de strijd tegen plasticvervuiling en de transitie naar een duurzamere toekomst.
.png)
.png)
.png)
